تاریخ سمنان

تاریخچه کامل استان سمنان

سکنه قومس در تهیه پوشاک پشمی و پوشاک نازک ، ردا ، کیسه و مندیل های سفید پنبه ای استادند. بیشترین فروش آنها از پارچه های سفیدی است که به کشورهای دیگر می برند و در همه جا شهرت دارد. مندیل های سفیدی که در قومس تهیه می گردد، ضمن ساده بودن دارای حاشیه بوده و از نظر زیبایی و خوبی و شهرت ، گران قیمت و هر کدام تا 2000 دره م قیمت دارند. میوه در آنجا فراوان و بسیاری از میوه ها را به مناطق همسایه صادر می نمایند.

خراجی که سکنه می پرداختند بسیار سنگین نوشته شده و یعقوبی در قرن سوم ه.ق نوشته است که خراج قلمرو قومس به 2.500.000 درهم می رسد که جزء خراج خراسان محسوب می شود ولی مقدار این خراج را قدامه در اوایل قرن چهارم هجری 1.150.000 درهم نوشته است.

در دوران اسلامی به جای واژه « استان » کنونی واژه « ایالت » را به کار می بردند. ایالت قومس در دامنه جنوبی کوههای البرز واقع شده است. اگر قلمرو کنونی استان سمنان را در نظر گرفته و قسمتهای کویری جنوبی آن را از این قلمرو کم کنیم، وسعت باقی مانده تقریباٌ همان وسعتی است که جغرافیدانان دوره اسلامی از آن به نام « ایالت قومس » نام برده اند. منتها مرکز آن دامغان بود ولی امروزه این مرکزیت به سمنان منتقل شده است.

موقعیت جغرافیایی

این استان با وسعتی برابر 676/95815 کیلومتر مربع ، 8/5 درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده است و از این حیث ششمین استان کشور بوده و مساحت آن حدود چهار برابر استان تهران می باشد.

استان سمنان از نظر موقعیت جغرافیایی به گونه ای است که هر چه از غرب به شرق ان پیش می رویم به میزان ارتفاع آن از سطح دریا اضافه شده ، به نحویکه شهر گرمسار از غربی ترین شهر استان محسوب می‌گردد، 825 متر و شهر شاهرود ، که شرقی ترین شهر استان به شمار می آید، 1365 متر از سطح دریا ارتفاع دارند. از آنجایی که عامل ارتفاع با حرارت جو نسبت معکوس دارد. یعنی هر قدر که ارتفاع زیادتر شود، حرارت نیز به همان نسبت تقلیل می یابد، شهرستان گرمسار را گرمترین و شهرستان شاهرود را سردترین مناطق استان قلمداد می شوند .

وضعیت توپوگرافی و عوارض طبیعی زمین از عوامل موثر در حرارت منطقه است.

موقعیت جغرافیایی و سیاسی شهرستان سمنان

شهرستان سمنان با وسعت 18750 کیلومترمربع در دامنه جنوبی رشته کوههای البرز قرار گرفته است این شهرستان از شمال به استان مازندران از غرب به شهرستان گرمسار از شرق به شهرستان دامغان و از جنوب به دشت کویر و استان اصفهان محدودمی گردد. شهرستان سمنان بین 53 درجه و 23 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 33 دقیقه عرض شمالی در ارتفاع 1117 متر از سطح دریا و در مرکزیت استان واقع شده است. براساس آخرین تقسیمات سیاسی شهرستان سمنان دارای 4 شهر و 2 بخش و 5 دهستان و 210 آبادی دارای سکنه می باشد.

تقسیمات سیاسی شهرستان سمنان در سال 1383

ماخذ: سرشماری عمومی نفوس و مسکن ( شناسنامه آبادی کشور – شهرستان سمنان در سال 1375)

سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان سمنان سال 1382

طول و عرض جغرافیائی

شهرستان سمنان با 18750 کیلومتر مربع وسعت در دامنه جنوبی رشته کوههای البرز واقع گردیده که از نظر موقعیت جغرافیایی بین 53 درجه و 23 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و شش دقیقه عرض شمالی در ارتفاع 1117 متر از سطح دریا و در مرکزیت استان واقع شده است.

مشاهده کامل تاریخچه استان سمنان

تاریخچه کامل استان سمنان

-1- مطالعات جغرافیایی ، طبیعی و اکولوژیکی ، اجتماعی ، فرهنگی ، جمعیتی ، اقتصادی و تاریخی منطقه

2-1-1- ویژگی های جغرافیایی

در حاشیه شمالی کویر لوت خراسان ، منطقه ای واقع شده است که در گذشته تاریخی به نام « ایالت کومس » یا « قومس » شهرت داشته ، همسایگان این ایالت تاریخی را مناطق زیر نوشته اند:

- شمال ، گرگان و مازندران

- مشرق ، خراسان

- غرب ، ری

- جنوب ، کویر لوت

رشته کوههای البرز شرقی ، حد فاصل این قلمرو با مناطق شمالی است. در دامنه جنوبی رشته کوههای مذکور در ایالت قومس به ترتیب از شرق به غرب شهرهای شهر ری قرار داشته اند که قدمت تاریخی و روابط اقتصاد سنتی سکنه در خور توجه است ، این شهرها عبارتند از : بسطام ، دامغان ، سمنان و خور وسعت این ایالت نسبت به دیگر ایالت همسایه ، کوچکتر و به صورت باریکه ای بین همسایگان قرار داشته است. جاده ارتباطی و کاروانرو البرز جنوبی از شهرهای مذکور می گذشته است ، زیرا شهرهای شمال خراسان بیشتر از طریق جاجرم و مزینان به بسطام می رسیده و جاده دیگری شهر گرگان را به بسطام مرتبط می داشته و از سمت مناطق کویری جنوب جاده های ساغند، طبس و نایین ، پس از رسیدن به جرمق به سمت شمال دامغان مرتبط می گشته و همه جاده های مذکور پس از گذشتن از خوار ، که در همسایگی شرقی ورامین قرار داشته ، به ری می رسیده اند، در واقع این جاده شاهراه بزرگی بوده که نیشابور ، یعنی کرسی ( مرکز ) ایالت خراسان را به ری در قلمرو جبال مرتبط می داشته و همه شهرهای قومس در مسیر این راه قرار گرفته بودند.

کرسی یا مرکز ایالت قومس در گذشته دامغان بود، در قرن چهارم ه.ق فاصله دامغان را تا شهرهای تابع ایالت قومس چنین نوشته اند.

- دامغان تا سمنان سه مرحله ( حدود 24 فرسنگ )

- دامغان تا خوار ری شش مرحله ( سه مرحله تا سمنان و سه مرحله از سمنان تا خوار )

- دامغان تا بسطام دو مرحله ( حدود 16 فرسنگ )

- دامغان تا گرگان ، از راه بسطام هفت مرحله ( حدود 56 فرسنگ )

- دامغان تا بیار ( بخشی از جنوب شاهرود کنونی ) هفت مرحله از راه بسطام ، ولی همین راه از طریق بیان 25 فرسنگ.

سکنه قومس در تهیه پوشاک پشمی و پوشاک نازک ، ردا ، کیسه و مندیل های سفید پنبه ای استادند. بیشترین فروش آنها از پارچه های سفیدی است که به کشورهای دیگر می برند و در همه جا شهرت دارد. مندیل های سفیدی که در قومس تهیه می گردد، ضمن ساده بودن دارای حاشیه بوده و از نظر زیبایی و خوبی و شهرت ، گران قیمت و هر کدام تا 2000 دره م قیمت دارند. میوه در آنجا فراوان و بسیاری از میوه ها را به مناطق همسایه صادر می نمایند.

خراجی که سکنه می پرداختند بسیار سنگین نوشته شده و یعقوبی در قرن سوم ه.ق نوشته است که خراج قلمرو قومس به 2.500.000 درهم می رسد که جزء خراج خراسان محسوب می شود ولی مقدار این خراج را قدامه در اوایل قرن چهارم هجری 1.150.000 درهم نوشته است.

در دوران اسلامی به جای واژه « استان » کنونی واژه « ایالت » را به کار می بردند. ایالت قومس در دامنه جنوبی کوههای البرز واقع شده است. اگر قلمرو کنونی استان سمنان را در نظر گرفته و قسمتهای کویری جنوبی آن را از این قلمرو کم کنیم، وسعت باقی مانده تقریباٌ همان وسعتی است که جغرافیدانان دوره اسلامی از آن به نام « ایالت قومس » نام برده اند. منتها مرکز آن دامغان بود ولی امروزه این مرکزیت به سمنان منتقل شده است.

موقعیت جغرافیایی

این استان با وسعتی برابر 676/95815 کیلومتر مربع ، 8/5 درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده است و از این حیث ششمین استان کشور بوده و مساحت آن حدود چهار برابر استان تهران می باشد.

این استان از 34 درجه و 17 دقیقه تا 37 درجه و 30 دقیقه عرض شمالی و از 51 درجه و 58 دقیقه تا 57 درجه و 58 دقیقه طول شرقی ، با مرکزیت شهر سمنان از جانب شمال به استان مازندران ، از جنوب به استان اصفهان ، از مشرق به استان خراسان و از مغرب به استان تهران محدود است.